Просмотреть увеличенную карту

მტკვრის ხეობა

მტკვარი საქარტველოს დედამდინარეა.ამიერკავკასიაში მხოლოდ მტკვარი მიეკუთვნება დიდ მდინარეებს.იგი უდუდესი მდინარეა.მტკვარი სათავეს იღებს თურქეთის ტერიტორიაზე,ყიზილგიადუკის მთის აღმოსავლეთ კალთაზე 2742_მ_ზე. იგი ერთვის კასპიის ზღვას აზერბაიჯანის ტერიტორიეზე. იგი სიგრძით არის 1364 კილომეტრი.აქედან 185კილომეტრი თურქეთში,საქართველოში 390კმ, ხოლო აზერბაიჯანში 789 კმ.აუზის პართობია 188 00კილომეტრკვადრატი.მდინარე მტკვრის აუზი მოიცავს სომხეთს მთლიანად.
საქართველოს დედაქალაქი თბილისი ერთ–ერთი ულამაზესთაგანი მტკვრის ხეობის ორივე ფერდობზეა გაშლილი და იშვიათ სანახაობას წარმოადგენს.
შუა საუკუნეების ქალაქი თბილისი,რომელსაც საწყისი მეხუთე საუკუნეში აქვს, მდებარებდა ნარიყალას კალთებზე და ძველ ისანში.ამჟამად, მისი კიდეგანი თვალუწვდენელია და თითქმის ყოველი ქუჩა თუ პროსპექტი ახალი სახელებითაა დამშვენებული.
მდინარე მტკვარი ქალაქის ფარგლებში მერყეობს ზღ.დ. 425–მ–დან 370–მ–მდე.ფიზიკურ–გეოგრაფიული თვალსაზრისით მტკვარი თბილისს ორ კარგად გამოხატულ ერთეულად, მარჯვენა და მარცხენა სანაპიროებად ყოფს.
მტკვრის შენაკადებიდან გამოირჩევა მდინარე არაგვი,რომელსაც ქალაქ მცხეთაში უერთდება.

mtkvari

არაგვის ხეობა

მდინარე არაგვი მდებარებს აღმოსავლეტ საქართველოში, ყაზბეგის, დუშეთისა და მცხეთის რაიონებში. მისი სიგრძეა 112 კმ, აუზის ფართობი კი 2724 კილომეტრკვადრატი. არაგვის სისტემას ქმნის მდინარეები მთიულეთის(თეთრი)არაგვი, გუდამაყრის(შავი) არაგვი,ხევსურეთის არაგვი და ფშავის არაგვი.მთავარია არაგვი, რომელიც იწყება ყელის ვულკანური მთიანეთის ჩრდილო–აღმოსავლეთ ნაწილში.არაგვი ზემო და შუა დინებაში მთის მდინარეა,ქვემო დინებით მუხრან–საგურამოს ვაკეზე იშლება.
არაგვი საზრდოობს მიწისქვეშა, წვიმისა და თოვლის, აგრეთვე მყივარებისა და მარადიული თოვლის წყლით.
არაგვს მტკვარში წლიურად 15 მლრდ. მეტრკუბი წყალი შეაქვს.არაგვის ქვემო დინების ფარგლებსი გამოედინება ბულაჩაურის, ნატახტრისა და საგურამოს წყაროები, რომლებიც ქ.ტბილისს სასმელი წყლიტ ამარაგებს. არაგვის ხეობაში გადის საქართველოს სამხედრო გზა.
არაგვის და ვეძათხევის შესართავთან წამოზიდულ მთის კონცხზე აღმართულია XV-XVIII საუკუნეების ანსამბლი–ანანურის ციხესიმაგრე.იგი ამ ხეობას სწორედ მარჯვენა ნაპირიდან დარაჯობს.